Początki Dagerotypii Portretowej (1842)
Pierwsza dagerotypia portretowa przpisywana jest Jabezowi Hoggowi (1817-1899) i powstała około 1842 roku. Hogg prezentuje proces tworzenia portretu w technice dagerotypii, ukazując siebie jako fotografa. Model, który mu pozuje, prawdopodobnie to William S. Johnson, ojciec Johna Johnsona, współwłaściciela pierwszej pracowni dagerotypii w Nowym Jorku. Przed 1839 rokiem tworzenie portretów w tej technice wydawało się niemożliwe. Jednakże, po prezentacji dagerotypii przez François Arago w sierpniu 1839 roku, entuzjazm zaczęły budzić pierwsze próby fotografowania portretów i tak rozkwitała dagerotypia portretowa.
Przekonania: Portrety w Dagerotypii (1839-1840)
W listopadzie 1839 roku podręcznik dagerotypii autorstwa Lerebours’a zawierał odważne stwierdzenie: „by stworzyć portret, należy zastosować jasne oświetlenie… można tego dokonać, ustawiając osobę na słońcu na otwartej przestrzeni i kierując na nią światło odbite od białego płótna”. Pomimo pesymistycznych przewidywań Arago, amatorzy fotografii, w listopadzie 1839 roku podjęli wyzwanie, próbując zaprzeczyć jego opinii.
Wiosną lub latem 1840 roku, Amerykanin dr John William Draper (1811-1882) przekonał swoją siostrę Dorothy, by pozostała nieruchoma przez 65 sekund podczas fotografowania w jasnym świetle słonecznym. W rezultacie powstał dagerotyp, który przesłał do brytyjskiego naukowca, sir Johna Herschela, otrzymując komplement: „najbardziej zadowalający portret, jaki do tej pory widziałem”.
Przełom Technologiczny (1840)
Problem długiego czasu naświetlania został przezwyciężony dzięki innowacyjnym rozwiązaniom. Joseph Petzval, profesor matematyki w Wiedniu, opracował obiektyw dagerotypowy z przysłoną f/3,6 wpuszczającą ośmiokrotnie więcej światła niż poprzednie modele. John Frederick Goddard wprowadził brom do procesu uczulania płytki dagerotypu, zwiększając jego światłoczułość. Dzięki tym innowacjom, czas naświetlania skrócono do około minuty.
Dagerotypia Staje Się Powszechna (1840-1850)
W połowie lat 40. XIX wieku techniczne wyzwania związane z tworzeniem dagerotypowych portretów zostały pokonane. Dagerotypista mógł być każdym, kto był biegły manualnie i posiadał dobre oko. Amerykanie entuzjastycznie przyjęli dagerotypię portretową, a w samych Stanach Zjednoczonych powstało więcej portretów w tej technice niż w całej reszcie świata.
Mistrzostwo Techniki: Southworth & Hawes (1850)
Przykładem doskonałego kunsztu fotograficznego były dagerotypy bostońskiej spółki Southworth & Hawes. Ich portret znany jako „Dwie kobiety pozujące z krzesłem” (około 1850) łączył techniczną precyzję z artystycznym talentem, ustanawiając nieosiągalny standard dla wielu dagerotypistów.
Wprowadzenie Dagerotypii do Europy (1841)
Londyński handlarz węglem, Richard Beard (1801-1885), zakupił prawa do tworzenia dagerotypów od Daguerre’a i w 1841 roku założył pierwsze studio fotograficzne w Europie. Jednak zastrzeżenie zostało oprotestowane, a następnie na mocy prawa zniesione, gdyż rząd francuski zezwalał na bezpłatne korzystanie z metody. Niemcy również przyczyniły się do rozwoju dagerotypii, jak pokazuje portret grupowy „Der Hamburger Kunstlerverein” (1843) autorstwa Carla Ferdinanda Stelznera.
Dagerotypia jako „Zwierciadło z Pamięcią” (1850)
Jedną z charakterystycznych cech dagerotypii jest fakt, że wiele zachowanych obrazów pozostało anonimowych. Dla niektórych tworzenie portretów było jedynie dodatkowym zajęciem, wykonywanym obok głównego źródła utrzymania. Inni, jak Robert Cornelius z Filadelfii, eksperymentowali z dagerotypią, widząc w niej potencjał jako medium artystycznego.
Dagerotypia portretowa i jej siła
Portrety w dagerotypii, określane jako „zwierciadło z pamięcią”, były niezwykle wiernym odwzorowaniem rzeczywistości. Ich siła tkwiła w zdolności przekazywania widzowi wrażenia obcowania z historyczną postacią. W przeciwieństwie do malowanych portretów, dagerotypy były traktowane jako niezawodne dokumenty, co było szczególnie cenione przez William Henry’ego Fox Talbota.
Bibliografia: von Brauchitsch, Boris 2004 - "Mała historia fotografii", Cyklady: Warszawa Hacking, Juliet 2014 - "Historia fotografii", Arkady: Warszawa